«Тәуелсіздік-байлығым!».
«Арқалық қаласы әкімдігі білім бөлімінің
қосымша білім беру орталығы» ММ
(Қалалық іс — шара)
Өткізген
Е.Абдуалиев
Қараша, 2018 ж.
Тақырыбы: «Тәуелсіздік-байлығым!».
Жүргізуші:
Кең байтақ, көз жетпейтін жерім менің
Таулы орман, жасыл жайлау көлім менің
Бүгінде бар әлемге даңқың жетті
Тәуелсіз Қазақстан – елім менің!
Армысыздар, құрметті ұстаздар, оқушылар және қадірменді қонақтар! Елбасы –Н.Ә.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар:Рухани жаңғыру» атты мақаласы аясында 8 сынып оқушылары арасында өткелі отырған «Тәуелсіздік-байлығым!» атты сайысқа қош келдіңіздер!
Ведущий:
Жүргізуші:
Бәйге қуып балалар өтер деймін,
Бір басына өнері жетер деймі
Бәске түскен ____ топ кезектесіп,
Таныстырып өздерін өтер деймін!
Бүгінгі сайысқа қатысқалы отырған сайыскерлермен таныс болыңыздар. Олар:
1.____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
- ____________________________________________________________
Ведущий:
Пусть жюри весь ход игры,
Без промашки проследит.
Кто окажется дружнее,
Тот в игре и победит. — Игру будет оценивать жюри
. Давайте –же познакомимся с членами нашего многоуважаемого жюри.
Қазылар алқасының төрағасы (төрайымы): ________________________________________________________________
________________________________________________________________
Ойын шарттары:
І кезең / тур: «Ұлы дала елі»
(экранда көрсетілген карта бойынша облыс орталықтарынан сұрақтар, әр дұрыс жауап 1 ұпай)
ІІ кезең / тур: «Тауып көр»
(Экранда көрсетілген суреттерді анықтап, жазу керек. Әр дұрыс жауап 1 ұпай)
ІІІ кезең / тур: «Елім менің» (жетонды көтеру арқылы әннің атын табу керек. 0-2 ұпай)
ІV кезең/тур: құқыққа байланысты карточкалық тапсырма. Әр дұрыс жауап 1 ұпай.
І кезең / тур: «Ұлы дала елі»
Батыс Қазақстан облысы:
- Осы өңірден шыққан атақты хандар мен батырларды білесің? (Жәңгір хан, Исатай Тайманұлы, Сырым Датұлы, Махамбет Өтемісұлы,т.б.)
- Қандай мемлекетпен шектеседі? (Ресей)
Атырау облысы:
- Қандай өзен атауларын білесің? (Жайық,Жем,Ойыл,Қайнар)
- Қандай ақын-жазушыларды білесің? (Фариза Оңғарсынова, Жұмекен Нәжімеденов, Зейнолла Қабдолов, т.б.)
- Облыста қанша аудан бар? (7)
Маңғыстау облысы:
- Маңғыстау облысы неше мемлекетпен шектеседі,ата? (Түркіменстан,Өзбекстан)
- Халықаралық теңіз сауда порты бар қаласы? (Ақтау)
Ақтөбе облысы:
- Қандай мемлекеттермен шектеседі? (Ресей, Өзбекстан)
- Облысқа қарасты қандай қалаларды білесің? (Ақтөбе, Шалқар,Жем, Темір,Алға,Ембі)
Қызылорда облысы:
- Қызылордада елімізге кең таралған қандай дәнді- дақыл(Зерновые) өседі? (Күріш)
- Қандай мемлекетпен шектеседі? (Өзбекстан)
Түркістан облысы:
- Дүние жүзіне Аристотель сынды ғұлама ғалым ретінде танылған қазақ ойшылы? (Әл-Фараби)
- Облысқа қарасты қандай қалаларды, аудандарды білесің? (Шымкент, Түркістан, Сарыағаш, Жетісай,Арыс,Кентау,Сайрам,Шардара)
Жамбыл облысы:
- Жамбыл облысының тумасы, суретші, Қазақстанның Мемлекеттік туыныңавторы? (Шәкен Ниязбеков)
- Осы өңірден шыққан қандай танымал спортшыларды білесің? (Жақсылық Үшкемпіров, Бақтияр Артаев,Ермахан Ыбрайымов,Серік Қонақбаев,Ислам Байрамуков, Болат Жұмаділов,Болат Ниязымбетов,Марат Мәзімбаев,т.б.)
Алматы облысы:
- Елбасымыз – Н.Ә.Назарбаев қай жылы, қай жерде дүниеге келген?
(1940 ж. шілденің 6 Алматы облысы, Қаскелең ауданы, Шамалған ауылында дүниеге келген)
- 1996 жылы Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің бес жылдығына орай Алматы қаласында салынған сәулетжәне мүсін өнері ескерткіші қалай аталады? (Тәуелсіздік монументі)
Шығыс Қазақстан облысы:
- Ш.Қ-ның өзен көлдерін білесің? (Ертіс, Зайсан,Марқакөл,Алакөл,Аягөз,т.б.)
- Ш.Қ-нан шыққан танымал тұлғаларды атаңыз? (А.Құнанбаев, Ш.Құдайбердіұлы, М.Әуезов,Р.Рымбаева,т.б.)
Павлодар облысы:
- Павлодар облысының басты су артериясы болып қандай өзен табылады? (Ертіс)
- Облыста қандай қалалар бар? (Павлодар, Екібастұз, Ақсу)
Солтүстік Қазақстан облысы:
- СҚ Қандай пайдалы қазба байлықтар (полезные ископаемые) бар? (алмаз,қалайы,уран,күміс,вольфрам,т.б.)
- Осы өңірден шыққан қандай ақын-жазушыларды білеміз? (Мағжан Жұмабаев,Сәбит Мұқанов, Ғ.Мүсірепов,
Қостанай облысы:
- Жетісу қазақтарының Ұмай анаға табынатынын жазған ғалым? Қостанай облысының тумасы, шығыстанушы, тарихшы, этнограф,ағартушы? (Шоқан Уалиханов)
- 1934 жылы ұйымдастырылған қорық(заповедник) қалай аталады және Қостанай облысының қай ауданында орналасқан? (Наурызым қорығы. Наурызым ауданында орналасқан)
Қарағанды облысы:
- Қарағанды облысынан шыққан қандай тұлғаларды білесің? (С.Сейфуллин,Қасым Аманжолов,Тәттімбет, Қайрат Байбосынов, Ақселеу Сейдімбек, т.б.)
- Қазба байлықтарын ата? (көмір бассейні,күміс,кадмий,кварц,мыс,таллий,асбест,т.б.)
Ақмола облысы:
- Елорданың ең көрнекті ғимараттарының бірі. салмағы 1000 тоннадан жоғары бес жүзге жуық қададан тұрады. Есіл өзенінің сол жағалауында бой көтерген, биіктігі 97 м ( Бәйтерек)
- Ақмола облысының әкімшілік орталығы? (Көкшетау)
ІІ кезең / тур: «Тауып көр»
(Экранда көрсетілген суреттерді анықтап, жазу керек. Әр дұрыс жауап 1 ұпай)
- Мәңгілік ел
- Кейкі батыр кесенесі
- А.Яссауи кесенесі
- «Қазақстан» қонақ үйі
- Жұмбақ тас
- Хазрет-Сұлтан мешіті
- Нұр –Әлем
- Арыстан баб кесенесі
- «Медеу» мұз айдыны
- Абат- Байтақ кесенесі
ІІІ кезең / тур: «Елім менің» (жетонды көтеру арқылы әннің атын табу керек. 0-2 ұпай)
- «Өз елім» — орындайтын «МузАрт» тобы.
- «Туған өлке» — орындайтын Гүлнұр Оразымбетова.
- «Алға Қазақстан» — орындайтын «Алл Давай» тобы.
- «Көк тудың желбірегені» — орындайтын Ибрагим Ескендір.
- «Қазақ елі» — орындайтын Роза Рымбаева.
- «Алға Қазақстан» — орындайтын Қайрат Нұртас.
- «Мои Казахстан» — орындайтын С.Мусалинов.
- «Жаса Қазақстан» — орындайтын Асқар Жүнісбеков.
- «Туған жер» — орындайтын «Жігіттер» квартеті.
- «Атамекен» — орындайтын Ескендір Хасанғалиев.
- «Атамекен» — орындайтын Роза Рымбаева.
- «Қазақ елі осындай» — орындайтын Маржан Арапбаева.
- «Мен қазақпын» — Қуандық Рақым
ІV кезең/тур: құқыққа байланысты карточкалық тапсырма. Әр дұрыс жауап 1 ұпай.
Сұрақтар:
- Республиканың бүкіл аумағында тікелей қолданылатын ең жоғары заңдық күші бар құқықтық акт қалай аталады? (Конституция )
- ҚР Конституциясы неше баптан және неше бөлімнен тұрады? (9 бөлім, 98 бап)
- Тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясы қашан қабылданды? (1993 ж. 28-қаңтар)
- Конституция бойынша қарулы күштердің жоғарғы бас қолбасшысы болып табылатын лауазымды тұлға? (Президент )
- Бала құқықтары туралы Конвенция қашан қабылданды? (20 қараша, 1989 ж)
- Бала неше жастан құқықтарға ие? (туылғаннан бастап)
- Баланың заңды өкілдері болып кімдер табылады? (ата-аналары,т.б)
- Кәмелет жасқа толмағандарға кешкі сағат нешеге дейін жүруіне рұқсат?
(23:00 ге, ойын-сауық мекемелерде 22:00 ге дейің)
- Заңға қайшы әрекетті қалай атаймыз? (қылмыс)
- Адам істі болған кезде алынатын жауап? (тергеу)
- Основной закон государства, особый нормативный правовой акт, имеющий высшую юридическую силу?
- Из скольки глав и скольки статей состоит Конституция РК?
- Когда была принята первая Конституция Независимого Казахстана?
- Кто является Верховным главнокомандующим вооруженных сил Республики Казахстан?
5.Когда была принята Конвенция о правах ребенка?
- Со скольки лет ребенок наделяется правами?
7.Кто является законным представителем ребенка?
8.До скольки несовершеннолетним детям разрешено находится на улице?
- Действие, нарушающее закон и подлежащее уголовной ответственности.
- Дискриминация в отношении детей – это?
Жүргізуші:
Бәйгеге түсіп жарыспай,
Жүйріктің бағы жанар ма?
Білім мен өнер жарысып,
Тәрбие, тәлім табар мән.
Бұл бәйге – ойдың бәйгесі,
Кім жүйрік ойға – сол алда – дей келе бүгінгі сайыстың шешімін білу үшін сөзді қазылар алқасына беремін.
Бүгінгі сайыс барысында жеңімпаз анықталды.Барлығымыз қатысушылардың кемел ойларының куәсі болдық, «Балам бол, басқа бол — бәріңе заң біреу-ақ» деп, Жүсіп Баласағұн бабамыз айтқандай, құқықтық мемлекетіміздің заңды қадір тұтатын азаматы болайық!
На этом наш конкурс подошел к концу! Победители определены. А хотим мы завершить наш конкурс словами известного древнего историка Ю. Баласугуни: «Закон един для всех», так давайте знать свои права и обязаности и не переступать границ закона.
Қосымша сұрақтар
Ата заң – Конституция.
Сұрақтар:
- Республиканың бүкіл аумағында тікелей қолданылатын ең жоғары заңдық күші бар құқықтық акт қалай аталады? (Конституция )
- Конституция латын тілінен аударғанда қандай мағынаны білдіреді? (Құрылым, өкім,заң,жарғы)
- ҚР «Конституция күні» қай күні тойланады? (30 тамыз)
- ҚР Конституциясы неше баптан және неше бөлімнен тұрады? (9 бөлім, 98 бап)
- «ОЛЖА»
- Тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясы қашан қабылданды? (1993 ж. 28-қаңтар)
- Конституцияда бекітілген ең басты құндылық? (Адам және адамның өмірі )
- Конституция бойынша қарулы күштердің жоғарғы бас қолбасшысы болып табылатын лауазымды тұлға? (Президент )
- ҚР-ғы меншік түрлері (жеке меншік, мемлекеттік меншік)
- Мемлекеттік биліктің бірден-бір бастауы-халық деп ҚР Конституциясының қай бабында көрсетілген? (3 бап 1 тармағы)
- Главный правитель государства РК? (народ)
- Из сколький глав и статьи состоит конституция РК? (9 глав, 98 статей)
- «ОЛЖА»
- Перевод слова «Конституция?» (структура, представительство)
- Назовите вторую главу конституции РК? (человек и гражданин)
- В какой статье конституции РК есть предложение «Перед законом и судом все равны » (14 статья)
Конвенция.
Сұрақтар:
2Бала құқықтары туралы Конвенция қашан қабылданды? (20 қараша, 1989 ж)
(Когда Генеральная Ассамблея ООН приняла Конвенцию о правах ребенка?)
- Бала құқықтары туралы Конвенцияны Қазақстан қашан бекітті? (1994 – жылы)
Когда Казахстан ратифицировал Конвенцию о правах ребенка? (В 1994 году)
- Конвенцияға сәйкес, әрбір адам неше жасқа дейін бала болып саналады? (18- жасқа дейін)
Согласно конвенции ребенком является каждый человек до достижения…
- Бала неше жастан құқықтарға ие? (туылғаннан бастап)
Ребенок обладает правами? (с момента рождения)
- Баланың заңды өкілдері болып кімдер табылады? (ата-аналары,т.б)
К законным представителям ребенка относятся? (родители)
- Балаларға қатысты дискриминация деген не? (Балалар үшін тең құқықтың жоқтығы)
Дискриминация в отношении детей – это? (отсутствие равных прав для детей)