ФУНКЦИЯЛАРДЫҢ ГРАФИКТЕРІН САЛУ

Сабақ жоспары

Шығыс Қазақстан облысы, Семей қаласы,

 «№19 жалпы орта білім беретін мектеп»КММ,

  математика пәні мұғалімі   Жамалбаева Жулдыз Тлеубековна

 

ФУНКЦИЯЛАРДЫҢ ГРАФИКТЕРІН САЛУ

 

№1.  функциясының графигін сызыңыз.

Біз функциясының  осіне қатысты симметриялы екенін білеміз. Ендеше,  функциясын  графигін  осінің бойымен  бірлік оңға,  осінің бойымен  бірлік жоғары жылжытамыз. (1-сурет)

1-сурет

№2.  функциясының графигін сызыңыз.

болғандықтан берілген функцияның графигі  функцияның графигінен  осінің бойымен  бірлікке солға,  осінің бойымен  бірлікке төмен жылжытқаннан шығады. Мұнда,  функциясының графигін  осінің бойымен  бірлікке созу арқылы бейнеленеді. (2-сурет)

2-сурет

№3.  функциясының графигін сызыңыз.

1-тәсіл: Квадрат үшмүшеліктен толық квадрат бөліп берілген функцияны

түрлендіруге келтіреміз.

Сонда координаталар бас нүктесін  нүктеге көшіріп,  функциясының графигін сызсақ, онда   координаталар жазықтығында берілген функцияның графигін көреміз.

2-тәсіл:  болғандықтан берілген функцияның графигі  функция графигінен  осінің бойымен  бірлікке солға,  осінің бойымен  бірлікке төмен жылжытқаннан шығады. (3-сурет)

3-сурет

 

№4.  функциясының графигін сызыңыз.

Алдымен берілген функцияны

түрлендіруге келтіреміз.

Координаталар бас нүктесін  нүктеге көшіріп,  гипербола функциясының графигін сызамыз. Мұнда,   болғандықтан график ші, ші  ширекте орналасады. (4-сурет)

4-сурет

 

№5.  және функцияларының графигін салсаңыз, онда менің қызмет атқаратын мектептің нөмірін табасыз.

 

Алдымен берілген  функцияларын түрлендіріп алайық:

Центрлері  және  нүктелерінде орналасқан, радиусы ке тең  шеңберді сызамыз. шеңбердің тек қана жоғарғы жартысын салғанда, оның шеткі бір нүктесінің координатасы  болады. Енді ,  нүктелерімен шектелген  түзуінің бөлігін саламыз. Осылай  функцияларының графигін саламыз. Яғни,  түзуі  осінің  нүктелерінің аралығында және  түзуі ,  нүктелерінде шектелген болады. (5-сурет)

5-сурет

 

Бұл функцияның графигі №61 орта мектептің 10 жылдығына арналып сызылды.

 

 

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:

 

  1. А.Е.Әбілқасымова, З.А.Жұмағұлова, К.Д.Шойынбеков, М.И.Есенова. Алгебра және анализ бастамалары. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық. – Өңд. 3-бас. – Алматы: Мектеп, 2014. – 168б., сур.
  2. С.Сатығұлова, О.Сатыбалдиев, К.Төлеева. Элементарлық функциялар және олардың графиктері. – Алматы. Республикалық баспа кабинеті. 1994 ж. 90 б.